۶.۲۶.۱۳۸۸

مفاهيم LTR و RTL (فارسي سازي نرم‌افزارها)

مفاهيم LTR و RTL (فارسي سازي نرم‌افزارها)


در صفحه‌اي كه مشاهده مي‌شود، سعي بر اين بوده كه تا حد امكان، شما را با مفاهيم متن‌هاي RTL و LTR آشنا كنيم.

شايد به جرات بتوان گفت كه بزرگترين مانعي كه بر سر راه فارسي سازي نرم‌افزارها وجود دارد، همانا اصلي‌ترين تفاوت زبان فارسي با زبان اصلي نرم‌افزار (عموما انگليسي)، يعني جهت نوشتاري زبان فارسي مي‌باشد. و چه بسا برنامه‌نويساني كه در آرزوي روزي هستند كه بتوان زبان فارسي را از سمت چپ به راست نوشت!

ولي براي استفاده از نرم‌افزارهاي موجود لازم است تا با مكانيزم نوشتاري اين زبان بيشتر آشنا شويم. همانطور كه مي‌دانيم، جهت نوشتاري متنهاي فارسي از راست به چپ مي‌باشد. به عبارت ديگر زبان فارسي يك زبان RTL مي‌باشد. در صورتي كه اكثر نرم‌افزارهاي موجود از زباني استفاده مي‌كنند كه جهت نوشتاري آن از چپ به راست (LTR) مي‌باشد. يكي از اصلي‌ترين كارهايي كه در روند فارسي كردن يك نرم‌افزار صورت مي‌گيرد، فعال كردن امكانات مربوط به جهت نوشتاري فارسي مي‌باشد. بدين جهت از لفظ فعال‌سازي (و نه اضافه كردن) اين امكانات استفاده مي‌كنيم، چرا كه اساسا اضافه كردن اين امكانات، خصيصه‌اي است كه اغلب توسط طراح اين نرم‌افزار مي‌بايست در نظر گرفته شده باشد.

به هنگام استفاده از نرم‌افزارهايي كه از امكان LTR پشتيباني مي كنند، در اغلب محيط‌هاي ويرايش متني، اصولا تا زماني كه يك متن كاملا فارسي استفاده مي‌كنيم، و يا بالعكس اگر متن ما كاملا لاتين باشد، ظاهرا مشكلي مشاهده نمي‌گردد، چرا كه اساسا براي مورد اخير هيچ تمهيدي لازم نبوده (چرا كه نرم‌افزار بدواً اين امكان را داشته است)، و براي مورد اول، چون اين نرم‌افزار از امكان متنهاي LTR پشتيباني مي‌كند، همه چيز عادي است. تنها موردي كه ممكن است بروز نمايد اين است كه چون پيش‌فرض صفحه‌بندي زبان فارسي از راست به چپ (و پيش‌فرض صفحه‌بندي زبان لاتين از چپ به راست) مي‌باشد، اگر پاراگراف را بصورت LTR تنظيم كنيم (نرم‌افزار فرض مي‌كند كه متن لاتين است)، و شروع به تايپ متن فارسي نماييم، صفحه‌بندي اين پاراگراف براي زبان فارسي متناسب نخواهد بود (و بالعكس). ولي اين مطلب ربطي به موضوع مورد بحث نداشته، صرفا پيش‌فرض صفحه‌بندي پاراگراف را تغيير مي‌دهد.

اما مشكل از زماني بروز مي‌نمايد كه بخواهيم در يك متن فارسي از كلمات لاتين ، و بالعكس، در يك متن لاتين كلمات فارسي نيز بكار بريم. در اين حالت اگر نرم‌افزار موجود، جهت متن اصلي ما را تشخيص ندهد، و يا به هر ترتيبي، اين خصيصه را براي پاراگراف موردنظر اشتباه ثبت نمايد، كل آن پاراگراف به هم مي‌ريزد.

يكي ديگر از مشكلاتي كه در رابطه با جهت ويرايش متن‌ها در محيط‌هاي فارسي ممكن است نمايان شود، نوع نمايش اعداد مي‌باشد. بدين معني كه اعداد مربوط به يك متن خصيصه‌اي است كه (همچون جهت نگارش متن) به قالب متن مورد نظر وابسته مي‌باشد. بنابراين اگر جهت نگارش متن، با زبان نگارشي متناسب نباشد، ممكن است در برخي از محيط‌هاي ويرايش متن، مثلا اعداد لاتين را در متن‌هاي فارسي و يا بالعكس مشاهده نماييم.

۱ نظر:

اکبر گفت...

سلام
مطلب خوبی بود
امیدوارم در آینده آموزش فارسی کردن نرم افزارهای مختلف رو هم قرار بدی.
موفق باشی

http://up.iranblog.com/images/0z5dgraxwa4j49a5ts77.gif http://up.iranblog.com/images/gv83ah5giec9g8jkopmc.gif