امنیت شبکه: با واژه ها و اصطلاحات مبانی هک و هکرها بیشتر آشنا شویم

هر نوع نفوذ که توسط هکر در یک سیستم امینتی شبکه و کامپیوتری انجام گیرید به نوعی هک گفته می شود واژه‌ی هک به معنی نفوذ به سیستم‌های کامپیوتری و دسترسی غیرمجاز به سیستم‌ می‌باشد. به شخصی که این کار را انجام می‌دهد هکر گفته می‌شود.

به طور حتم بارها واژه را شنیده اید ویا خبر مربوط به هک هک وب سایتهای مهم ویا دولتی را شنیده اید در این گفتار به اختصار سعی می کنم با تعریف عمومی هک آشنا شویم با بهتر دریابیم هک چیست؟ , هکر کیست؟ هدف هک چیست یا چرا هکرها چرا نفوذ می کنند؟ انواع هکرها و نفوذگران کامپیوتر را مرور می کنم با ما باشید.
هر نوع نفوذ که توسط هکر در یک سیستم امینتی شبکه و کامپیوتری انجام گیرید به نوعی هک گفته می شود واژه‌ی هک به معنی نفوذ به سیستم‌های کامپیوتری و دسترسی غیرمجاز به سیستم‌ می‌باشد. به شخصی که این کار را انجام می‌دهد هکر گفته می‌شود.
● هک hack چیست؟
هر نوع نفوذ که توسط هکر در یک سیستم امینتی شبکه و کامپیوتری انجام گیرید به نوعی هک گفته می شود واژه‌ی هک به معنی نفوذ به سیستم‌های کامپیوتری و دسترسی غیرمجاز به سیستم‌ می‌باشد. به شخصی که این کار را انجام می‌دهد هکر گفته می‌شود. شاید در فیلم‌های سینمایی دیده باشید که نفوذ به یک سیستم کاری جذاب و همراه با عباراتی مانند Well Come. نشان داده می‌شود اما در واقع عملیات هک چنین نیست. نفوذ به یک سیستم کامپیوتری شامل عملیاتی طولانی و خسته‌کننده است و البته تجربه بالایی نیاز دارد.
● هکر hacker کیست ؟
مفهوم هک همپای پیشرفت کامپیوتر همواره تغییر کرده است. در ابتدا مفهوم هک استفاده از ابزارهای الکترونیکی و ارتباط نظیر تلفن جهت استفاده رایگان از آنها بود ک که بعدها توسط کارشناسان نرم افزاری جهت بدست آوردن کد و اطلاعات برنامه ها تغییر نمود و در حال حاضر هک به دستیابی غیر مجاز به اطلاعات یک کامپیوتر یا شبکه گفته می شود. با توجه به اینکه این کار غیر قانونی و گاهاً مخرب است ، هکرها به عنوان کاربران خطرناک و حتی پس از حملات ۱۱ سپتامبر بعنوان تروریست کامپیوتری مشهور شده اند.
در گذشته، تصور عمومی بر آن بود که هکرها بی آنکه قابل ردیابی باشند اطلاعات را به سرقت می بردند، این در حالی است که اگر از کارشناسان امنیت کامپیوتر در این موارد استفاده شود، می توانند نحوه هک شدن و نیز حتی فرد هکر را نیز شناسایی کنند.
هک میتواند جنبه شخصی یا حرفه ای داشته باشد، به عبارت دیگر، هکرها می توانند کلمات عبور یا اطلاعات شخصی یا شرکتی را به سرقت ببرند و یا در سطح بالاتری برای امنیت ملی خطراتی ایجاد کنند، مانند دخالت در امور ارتباطی و مالی و ... .
برخلاف تصوری که مردم از هکرها به عنوان افراد منزوی و ناراحت دارند، بسیاری از هکرها افراد باهوش و خلاق هستند و صرفاً بدلیل اغنای حس کار گروهی یا احساس قدرت اقدام به این کار می نمایند
۱) هکرهای کلاه سفید Hacker
هکرهای کلاه سفید که به آنها سامورایی یا هکرهای واقعی گفته می شود کسی که هدفش از نفوذ به سیستم‌ها نشان دادن ضعف سیستم‌های کامپیوتری است نه سوءاستفاده ... هکرهای کلاه سفید متخصصان کامپیوتر و آشنا به فناوری اطلاعات هستند و هدفشان از نفوذ به سیستم های کامپیوتری کشف عیوب امنیتی در سیستم و بر طرف نمودن آنها است و قصد سو استفاده ندارند . به عبارت ساده تر، کلاه سفید ها برای این کار باید مانند هکرهای کلاه سیاه عمل کنند تا بتوانند ضعف های سیستم را کشف کنند.
در حال حاضر بسیاری از شرکتها و مؤسسات از هکرهای کلاه سفید برای کنترل و محافظت از سیستم های کامپیوتری خود استفاده می کنند، این موضوع پس از حملات گسترده سال گذشته به سایت های ایرانی وخسارت هایی که به این سایت ها و صاحبان آن ها و نیز خدمات دهندگان اینترنت وارد آمد، تا مدتی مورد توجه قرار گرفته و مطبوعات در آن موقع در مورد لزوم امنیت سیستم های کامپیوتری بررسی های کامل انجام دادند. ولی با گذشت زمان متأسفانه بسیاری از شرکت ها و مؤسسات با علم به ضعف امنیتی سیستم های خود حاضر به قبول مشاوره و نیز بر طرف نمودن این عیوب که بعضاً به سادگی قابل بر طرف شدن بود،هرگز نشدند.
۲) هکرهای کلاه سیاه – واکر Wacker
هکرهای کلاه سیاه به آنها واکر هم گفته می شود و از نظر کاری هکرهای کلاه سیاه دقیقاً برعکس هکر کلاه سفید عمل می نماید. کسی که هدفش از نفوذ به سیستم‌ها، استفاده از اطلاعات آن سیستم‌هاست.
این گروه از هکرها بیشترین صدمات را به سیستم های کامپیوتری وارد می نمایند که بی سابقه ترین و بزرگترین حمله توسط این گروه از هکرها در تاریخ ۲۱ اکتبر سال ۲۰۰۲ ساعت ۴ بعد از ظهر به وقت آمریکا رخ داد. این حمله که از نوع (DDOS) بود بر روی ۱۳ سرور اصلی اینترنت صورت گرفت ، در این حمله ۹ سرور به طور کامل از کار افتاد. اهمیت این واقعه آنقدر بود که حتی کاخ سفید و رئیس جمهور آمریکا وارد عمل می شوند و از آن بعنوان یک کار تروریستی مجازی اسم می برند!!! و اگر تلاش به موقع کارشناسان امنیتی نبود و هکرها موفق می شدند عملیات خود را تکمیل کنند، اکنون جهان درگیر یک فاجعه می شد.
۳) قفل بازکن یا کراکر Cracker
قفل شکن کسی که هدفش از نفوذ به سیستم‌ها، خرابکاری و ایجاد اختلال در سیستم‌های کامپیوتری است. از نظر ماهیت کار این گروه از هکرها جزو گروه هکرهای کلاه سیاه می باشند. فعالیت این گروه از هکرها بیشتر در مورد نرم افزارها و سیستمهای کامپیوتری است که دارای قفل بوده و بصورت مجانی و یا اختصاصی مورد استفاده قرار می گیرد. فعالیت این گروه در حوزه نرم افزار بسیار فراگیر است.
برخی از تولید کنندگان نرم افزار بر این باورند که کراکرها به سراغ محصولات آنها نمی روند. با وجودی که متخصصان امنیت کامپیوتر به روش های گوناگون در این مورد تولید کنندگان و کاربران این گونه محصولات هشدار می دهند ولی باز شاهد ضعف های این محصولات می باشیم. این ضعف ها می تواند بصورت نقص در کد یا منطق برنامه و یا حتی عدم سازگاری محصول نرم افزاری با سایر محصولات موجود بر روی سیسم بروز نماید.
۴) پراکر Preaker :
از قدیمی ترین و در واقع هکرهای اولیه ای بودند که برای کارشناسان نیاز به کامپیوتر نداشتند و بیشتر کارشان نفوذ به خطوط تلفن برای تماس مجانی ، استراق سمع و ... بود .
۵) هکرهای جوان ( Script Kiddies )
این گروه از هکرها با سایر گروه های هک تفاوت دارند و هکرهای جوان بر خلاف سایر هکرها که ابزار و برنامه های مورد نیاز را خودشان می نویسند و برای هک از معلومات خود استفاده می کنند ، با استفاده از برنامه های خدماتی ویژه هک که به وسیله دیگران نوشته شده است مانند Sub ۷ و به راحتی از طریق اینترنت و یا فروشگاه ها قابل تهیه می باشند، به سیستم های کامپیوتری خسارت وارد می نمایند.
این گرروه از هکرها بیشتر با هدف سرگرمی و یا نمایش دانش خود به سایر دوستان و همکلاسی های خود اقدام به این کار می نمایند ولی گاهی مشاهده شده است که از این کار برای اهداف دیگری بهره گرفته اند ، بعنوان مثال می توان به هکی که توسط تعدادی دانش آموزان در یکی از مدارس آمریکا صورت گرفت اشاره نمود که در آن دانش آموزان با نفوذ به شبکه مدرسه نمرات امتحانی خود را تغییر داده اند .
● هدف هک چیست هکرها چرا نفوذ می کنند
هکرها در همه جا حضور دارند ، اما شاید به اشتباه تصور کنید که سیستم شما به علت کوچک بودن و یا نداشتن اطلاعات مهم برای آن ها جالب توجه نیست ، باید به یاد داشته باشیم که هکرها همیشه کامپیوترهای خاص را هدف قرار نمی دهند ، آنها کامپیوتر های زیادی را کنترل می کنند تا حفره های امنیتی را در آن ها پیدا کنند . یک هکر ممکن است یک کارمند شرکت باشد که برای انتقال گرفتن به سیستم های شرکت صدمه می زند و یا فردی باشد که از سیستم شما برای حمله به سیستم دیگر استفاده می کند یا اینکه از کامپیوتر شما بر نفوذ به سایر شبکه بهره می برند پس بیشتر دقت کنیم .
▪ در اصل می توان هدف هک را به صورت ذیل دسته بندی کرد
۱) اعلام سواد و تسلط بر فن آوری اطلاعات :
این نوع نفوذ کمتر با تخریب و تهدید نفوذگر همراه است فراموش نکنید برای نفوذ در سیستم های شبکه ؛ باید فرد دارای سواد پایه ای در حد کافی باشد. برخی از افراد برای به رخ کشیدن سواد و توانمندی خود در شبکه های نفوذ نموده و با به جا گذاشتن یک ردپایی خود برای اثبات نفوذ سعی می کنند که سواد خود را به همه اعلان کنند
به عنوان مثال در اوایل اردیبهشت ماه ۱۳۸۵ یک هکر ناشناس سایت شهرداری تهران را هک کرد که هکر در آن از بیکاری خود ابراز نارضایتی کرده و خواسته که هر کس برای او شغلی سراغ دارد به آدرس پست الکترونیک او email ارسال کند. یازده روز بعد شهرداری تهران در خبری هکر خود را دعوت به همکاری کرد تا بعنوان مسول امنیت شبکه به فعالیت بپردازد
۲) اعلان ضعف امنیت شبکه کامپیوتری:
در این نوع نفوذ با تخریب و تهدیدانجام نمی شود؛ بعبارتی نفوذگر تنها سعی می کند نقاط ضعف امنیت شبکه را به مدیریت اعلان نماید و در برخی موارد هم به نفوذگر حاضر به همکاری در رفع نقص و تقویت امنیت شبکه است.
در پی ضعف امنیتی وب سایتها دولتی هکرهای جوان و خلاق ایرانی هراز گاهی وب سایت یکی از وزارتخانه و مراکز مهم دولتی را هک می کنند. هک وبسایت شبکه جهانی جام جم، استانداری خراسان؛ پایگاه اطلاع رسانی فناوری اطلاعات تنها بخشی از وبسایتهایی که نفوذگران جوان ایرانی برای تاکید بر ضعف امینتی آن را در مهرماه سال جاری هک کرده اند البته سایت پلیس برزیل و سایت سازمان فضانوردی ناسای آمریکا هم از دست هکرهای ایرانی در امان نبوده و مورد هجوم اینترنتی قرار رگرفته است.
۳) انتقام شخصی یا سیاسی
این نوع نفوذ به طور حتم بسیار خطرناک و دردسرساز است در اینگونه حمله ها نفوذگر سعی می کند سیستم را تا حد امکان نابود و خسارات جبران ناپذیری را انجام دهد ؛ برخورد سخت بارقبا یکی از این انگیزه نفوذگران با نیت انتقام است در برخی موارد هم برخی از وبسایتها و شبکه ها می تواند منافع ملی؛ گروهی یا فردی به مخاطره بیاندازد، در مقابل نفوذگر سعی در نابودی و از کارانداختن شبکه یا وبسایت مذکور را دارد و در مواردی اعتراض خود را در صفحه اصلی وبسایت مذکور درج می کند. هک بیش از ۵۰۰ سایت دانمارکی توسط تیم امنیتی ایرانی آشیانه، در اواخر سال ۱۳۸۴ و یا هک بیش از یکهزار وبسایت دانمارکی در اعتراض به درج توهین به اسلام توسط هکر های ایرانی در همان سال از گونه های بارز و خاطره انگیز هک با تفکر سیاسی بوده است .
۴) دستیابی به اموال مجازی افراد یا شرکتها
این امر ممکن است یکی از قویترین دلایل انجام هک باشد البته این نوع از نفوذ بیشتر از روش دزدی هویت یا فیشینگ صورت می گیرد دراین نوع نفوذها ممکن است هک بخواهد از اطلاعات به دست آمده در یک وبسایت یا شبکه بهره برده یا از طریق گرفتن حق سکوت از افشای جزییات اطلاعات محرمانه فرد یا شرکت خودداری کند. هک یا نفوذ به شبکه های بانکها و دستکاری حساب مشتریان می تواند مثالی خوبی برای انگیزه به منظور دستیابی به اطلاعات افراد یا شرکتها نام برد.
۵) بدون دلیل :
حتمی نباید هر کاری دلیل داشته باشد؛ برخی نیز برای خودنمایی یا سرگرمی و گاهی هم از سر بیکاری دست به نفوذ و تخریب شبکه می کنند این نوع نفوذ به دلیل اینکه کور و بدون دلیل است ممکن است خطرآفرین باشد امادر مواردی بیشتر به یک شوخی تمام می شود یا دلایل شخصی می تواند دلیل برخی از هک سیستم ها باشد ؛ البته در این خصوص نفوذها جدی نبوده و قربانیان افراد آشنا و یا دوستان هکر خواهند بود
● راه مقابله با هکرها
بهترین راه مقابله با هکرها بالا بردن امنیت سیستم های کامپیوتری می باشد . این کار ممکن است با تهیه سیستمهای نرم افزاری و سخت افزاری انجام شود . هیچ گاه به یک روش خاصی جهت حفظ امنیت اکتفا نکنید و نسخه جدید هر نرم افزار را تهیه کنید و دسترسی کاربران را به اطلاعات کنترل نمایید .
● یک توصیه با هکرهای کلاه سفید دوست باشیم
سعی کنید از هکران کلاه سفید بعنوان مشاوره امنیت سیستمهای کامپیوتری خود استفاده کنید و همیشه به خاطر داشته باشید که بر خلاف مدیران سیستم و شبکه که دارای وقت کمی برای جستجو و تحقیق و بررسی نقاط ضعف سیستم و بر طرف نمودن آنها می باشند ، هکرها دارای وقت کافی و منابع اطلاعاتی مناسب برای صدمه زدن به سیستمهای شما می باشند
● تاریخچه هک و هکر ها
هک احتمالا عمری به اندازه عمر کامپیوتر دارد. روز اول کامپیوتری کار می‌کرد و روز دوم هک می‌شد. MIT اولین گروه از هکرهای کامپیوتری را معرفی کرد. گروهی جوان از تحصیلکردگان علوم کامپیوتر که روی ماشین کارت پانچ Dell کار می‌کردند. بهرحال این هنر! هیچ مرز بین‌المللی نمی‌شناسد. هک در همه جا هست. با ظهور اینترنت مدرن، هک نیز رشد کرد.
هک بیشتر بعنوان یک هویت مستقل ظهور کرد. روترها بدرستی تنظیم نمی‌شدند، همچنانکه این مساله امروز نیز وجود دارد. معمولا کاربران از ارتباطات خطوط تلفن برای دستیابی به شرکتهای بزرگ دولتی و ارتشی استفاده می‌کردند. و بقیه نیز پشت ترمینالهایی می‌نشستند که مستقیما به سیستمهایی وصل بودند که آنها در حال هک کردنشان بودند. این سیستمها از ماشینهای مین‌فریم بزرگ و درایوهای نواری تشکیل می‌شدند. دسترسی به آنها عموما با هک کردن کمترین میزان امنیت یعنی شناسه و رمزعبور بدست می‌آمد. البته منظور این نیست که هک در آن زمان آسانتر بود. میانگین سطح دانش هکرها نیز بالاتر رفته است. در ضمن امروزه نرم‌افزارهای آسیب‌رسان نیز براحتی در دسترس افراد با دانش کم قرار دارد. هدف از بسیاری نفوذها دستیابی به سیستمهایی بود که بنظر غیرقابل دستیابی یا امن بودند. در حقیقت شکستن امنیت این سیستمها یک چالش محسوب می‌شد.
● وبسایتهای آموزش دهنده و گسترش دهنده هک و هکینگ
گروه‌ها و سایتهایی هستند که ابزار هک را در اختیار افراد قرار می‌دهند. هدف بعضی از آنها نیز اطلاع‌رسانی برای جلوگیری از آسیب‌های احتمالی است. گاهی فعالیتهای هکی را که در حال انجام است به اطلاع عموم می‌رسانند.
به هرحال شایان ذکر است که همچنان بین متخصصان امنیت اختلاف نظر در مورد سودرسانی یا ضرررسانی هکرها وجود دارد. جالب اینجاست که گاهی هکرها اقدام به برگزاری همایش نیز می‌کنند و افراد علاقمند با حضور در این همایشها با روشها و ابزار هک آشنا می‌شوند. البته در میان حاضرین باز هم متخصصان امنیت و نیز آژانس‌های قانونگذاری و مجریان قانون حضور دارند. هدف آنها از این حضور حصول دانش بهتر در مورد این موضوع و کسب مهارتهای بیشتر با توجه به گرایش روزافزون به جرایم و تروریسم در فضای سایبر است.
● هک در دنیای امروز
امروزه در دنیایی زندگی می‌کنیم که اینترنت بخش مهمی از آن را تشکیل می‌دهد. بسیاری از خریدها آنلاین انجام می‌گیرد و سیستمهای تجاری زیادی از این طریق به هم مرتبط هستند. ظهور کامپیوترهای رومیزی و افزایش آنها در خانه‌ها، کامپیوتر را در دسترس گروه‌های زیادی از مردم قرار داده است. این امر زمینه را برای فعالیت هکرها نیز گسترش داده است. اگرچه هکرها با کامپیوترها و شبکه‌های پیچیده‌تری سروکار دارند، خود این امر چالش قضیه را برای آنها بیشتر می‌کند و انگیزه آنها را بالاتر می‌برد. سیاست‌ها و فلسفه‌های پشت این قضیه نیز تغییر کرده است. بسیاری از گروه‌ها از هکرها برای کمک به کشف ضعفهای امنیتی سیستمهای خود استفاده می‌کنند. اینترنت مدرن به هکرها اجازه داده است که مرزهای جدید را بکاوند. جنگ بین کشورها با هک‌کردن وب‌سایتهای یکدیگر و از کار انداختن آنها یا پایین‌آوردن سایتها با حملات DoS (Denial of Service) به یک امر معمول مبدل گشته است. ارتشها از هکرها بمنظور از کار انداختن سیستمهای دفاعی دشمنانشان برای کسب برتری در جنگ استفاده می‌کنند. منافع مالی یک انگیزه بزرگ برای بعضی هکرها یا افرادی است که هکرها را بکار می‌گیرند. موسسات مالی اغلب هدف قرار می‌گیرند تا مقادیر زیادی از پولشان توسط روشهای الکترونیک بسرقت رود.بازهم در مورد هک و هکرها خواهیم گفت، قول می دهم!!!